Wybór szkoły często kojarzy się z problemami...
Drodzy Uczniowie,
Wybór szkoły ponadpodstawowej nie jest łatwy, często kojarzy się z problemem, czymś, co powoduje niepokój, zmusza do decydowania, na które nie jesteśmy gotowi.
To jednak Wasza jedna z pierwszych ważnych decyzji, od której nie ma ucieczki. To pierwszy etap planowania kariery edukacyjno - zawodowej, która dotyczy każdego z nas. To wykształcenie (ukończone szkoły, kursy, niezależnie od wybranego zawodu) oraz każda praca, jaką wykonujemy w ciągu całego życia.
Przed Wami trudna decyzja – należy ją przemyśleć, zastanowić się, przeanalizować własne zasoby. Jak to zrobić?
ü Nie traktujcie tej decyzji jako problem, lecz okazję.
Ważna jest zmiana myślenia o czekającej Was decyzji. Tokluczowy krok do sukcesu. Jeżeli widzimy coś w pozytywnymświetle to jesteśmy do tego lepiej nastawieni i zaczynamy traktować to jak okazję do rozwoju. Pozbywamy się w ten sposób lęku i niepokoju.
ü Pomyślcie: wybór szkoły ponadpodstawowej to dla mnie szansa na ... ?:
- podjęcie pierwszej, istotnej decyzji dotyczącej Waszej przyszłości. Pamiętajmy, że umiejętność podejmowania decyzji należy do jednej z najważniejszych umiejętności cenionych na rynku pracy i jestkonieczna w każdym zawodzie,
- przyjrzenie się sobie, skupienie na tych wszystkich elementach znajomości siebie, które są ważne dla wyboru szkoły i zawodu,
- poznanie różnych zawodów oraz porównanie ich wymagań z własnymi możliwościami,
- przeanalizowanie systemu edukacji w naszym kraju: różnic między liceum ogólnokształcącym, technikum a branżową szkołą oraz dalszych możliwości, jakie wiążą się z wyborem każdej z tych szkół.
ü Zastanówcie się, po co planujecie karierę.
Pewnie słyszeliście o planowaniu kariery i zastanawiacie się, dlaczego jest to takie ważne? Należy pamiętać, że wybór szkoły czy zawodu to też planowanie kariery. Nie chodzi tu o jednokierunkowy, sztywny plan, którego trzebasię trzymać do końca życia. Wasz plan ma opierać się na tym, co w tej chwili myślicie o swojej przyszłości, co teraz wydaje się ważne. Kiedyś ulegnie on modyfikacji i zmianie, gdyż karierę cechuje zmienność, nieprzewidywalność, wielokierunkowość, elastyczność. Plan ma wynikać z Waszych obecnych zainteresowań, umiejętności, uzdolnień, z aktualnej wiedzy o świecie zawodów (z uwzględnieniem zawodów, które uważane są za zawody przyszłości). Nie da się wszystkiego zaplanować raz na zawsze, gdyż tempo zmian na rynku pracy jest ogromne.
ü Jakie korzyści płyną z planowania?
- Weźmiecie przyszłość we własne ręce– możecie samodzielnie zdecydować o szkole, zawodzie i miejscu pracy.
- Uchronicie się przed zmianą szkoły: co roku niektórzy uczniowie poszukują innej szkoły, gdyż są niezadowoleni ze swojego wyboru. Przeważnie są to uczniowie, którzy nie stworzyli planu swojej kariery, nie zastanowili się na swoimi możliwościami; dokonali wyboru przypadkowo.
ü Pamiętajcie, że planowanie się opłaca
Planowanie kariery wymaga wiele czasu i wysiłku. To nie jest kwestia jednego dnia czy jednej rozmowy z doradcą zawodowym. Nie należy odkładać tego na ostatnią chwilę, np. na czas po egzaminie ósmoklasisty. Im wcześniej planujecie, tym bardziej Wasze decyzje będą świadome i przemyślane. Pogłębiajcie wiedzę o szkołach, kierunkach i zawodach. Poznawajcie siebie – to nigdy nie jest czas stracony.
ü Stwórzcie plan działań
Zastanówcie się, co jestWam potrzebne, abyście mogli dokonać wyboru. W którym z głównych obszarów (poznanie: siebie, zawodów, szkół) brakuje Waminformacji? Co możecie zrobić, aby je zdobyć? Czy jest ktoś, kto mógłby pomóc? Od czego zacząć? Kiedy? Przeanalizujcie oferty szkół i zdobądźcie informacje na temat profili, kierunków i zawodów (wytypujcie szkoły, które mogą być dla Was najbardziej atrakcyjne).
Oprócz zdobycia orientacji w szkołach i zawodach sprawdźcie, jakie progi punktowe obowiązują w rekrutacji. Progi punktowe mogą zmieniać się co roku, nie będą to jednak duże zmiany. Spróbujcie wstępnie oszacować swoje punkty i porównać je do progów punktowych obowiązujących dotychczas w różnych szkołach.
ü Testy preferencji zawodowych.
• Pamiętajcie, aby traktować uzyskany wynik jako ogólną informację, wymagającą przedyskutowania (np. z doradcą zawodowym, nauczycielem, rodzicem), dokładniejszego przeanalizowania, przemyślenia.
• Pamiętajcie, że wynik testów opiera się zwykle na posiadanej przez Was wiedzy o sobie: pozwala przede wszystkim zorientować się, na jakim etapie kształtowania swoich zainteresowań (wiedzy o sobie) jesteście,nie zaś, czy macie zostać lekarzem czy aktorem. Testy nie są wyrocznią! Nie dają nam pełnej wiedzy o sobie.
• Pamiętajcie, że brak wystarczającej wiedzy o sobie na tym etapie życia nie jest niczym złym. Odkrycie własnych zainteresowań nie dokona się jednak samo, bez wysiłku. To od Waszej aktywności zależyjak wystarczająco dobrze poznacie siebie i na jakim etapie życia łatwiej Wam będzie wybrać zawód. Szukajcie tego, co sprawia, że chętnie przeznaczacie na to czas wolny, zapisujcie się na różne zajęcia, bierzcie udział w różnych inicjatywach i wydarzeniach.
• Pamiętajcie, że każdy człowiek ma predyspozycje do wykonywania przynajmniej kilku zawodów: od testów nie oczekujcie zatem recepty na jeden konkretny zawód.
Zachęcam do poznawania siebie, swoich predyspozycji i osobowości, do aktywności, planowania i brania swojej przyszłości edukacyjno – zawodowej we własne ręce!
Beata Zasowska
Doradca zawodowy PPP Kolbuszowa